Dworzec autobusowy w Tomaszowie Mazowieckim

---

Historia

Historia dworca autobusowego w Tomaszowie Mazowieckim sięga czasów tuż po II wojnie światowej. Już w styczniu 1945 roku, wkrótce po tym, jak Armia Czerwona wkroczyła do miasta, kierowcy zaczęli samodzielnie organizować transport wykorzystując porzucone przez Niemców pojazdy. Zorganizowany transport dalekobieżny został formalnie ustanowiony 23 marca 1945 roku, kiedy to powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Transportowe. Przedsiębiorstwo przejęło obiekt od Niemców, zlokalizowany w Denkhausie przy obecnej ulicy Mościckiego, a jego pierwszym dyrektorem został Jan Bartolewski.

Podstawowym zadaniem osoby pracujących w firmie była dostawa zboża z magazynów z powiatów rawskiego i brzezińskiego do Tomaszowa oraz Łodzi, a także transport surowców dla lokalnego przemysłu. Po pół roku działalności, zmieniono nazwę przedsiębiorstwa na Państwowe Przedsiębiorstwo Transportowo-Ekspedycyjne Przemysłu, które funkcjonowało w tej formie aż do końca 1947 roku. W tamtym czasie brakowało odpowiedniego zaplecza technicznego, a części zamienne zdobywano doraźnie. W 1948 roku dokonano fuzji z zanonimizowaną firmą G. Hartwig Spółka Akcyjna, co otworzyło drzwi do nowego etapu rozwoju.

W lipcu 1948 roku firma rozpoczęła modernizację taboru, pozyskując nowe cztero- i siedmiotonowe fiaty z przyczepami. Równocześnie rozpoczęto pracę nad stworzeniem własnej stacji obsługi pojazdów, co miało na celu zapewnienie odpowiednich warunków technicznych. W styczniu 1950 roku, na podstawie rządowej uchwały o połączeniu przedsiębiorstw, powstała Państwowa Komunikacja Samochodowa w Tomaszowie Mazowieckim. Dalszy rozwój zapewnił kapitalny remont siedziby w 1952 roku, podczas którego zmodernizowano pomieszczenia biurowe oraz zainstalowano nowe oświetlenie.

Budowa dworca w obecnej lokalizacji zakończyła się 15 grudnia 1976 roku. Nb. w tym czasie oddano do użytku pomieszczenia takie jak poczekalnia dla kierowców oraz biura dyspozytorów, a także stołówka z bufetem, która została ukończona w 1978 roku. Do momentu prywatyzacji, firma funkcjonowała w dwóch miejscach: dworzec ze stanowiskami autobusowymi znajdował się vis-à-vis dworca kolejowego, gdzie dostępne były także kiosk RUCH i kawiarnia.

Stan obecny

W 2004 roku dokonano prywatyzacji „Państwowej Komunikacji Samochodowej w Tomaszowie Mazowieckim”, co zainicjowało powstanie „Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Tomaszowie Mazowieckim. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością”. Na koniec 2006 roku cała operacyjność została przeniesiona do nowej lokalizacji, co wiązało się z likwidacją kawiarni na pierwszym piętrze oraz przekształceniem przestronnej poczekalni w warsztat obsługi pojazdów. Teren po dawnych zajezdniach został odsprzedany pod budowę dyskontu Lidl, który ruszył w 2008 roku.

Rok później przedsiębiorstwo transportowe PKS Tomaszów Mazowiecki zainwestowało w firmę Autobuses Jiménez z Hiszpanii, co dodatkowo zwiększyło jego możliwości. W 2010 roku w tomaszowskim PKSie zadebiutowała pierwsza kobieta-kierowca. W 2012 roku przewoźnik był jednym z odpowiedzialnych za transport podczas Mistrzostw Europy w piłce nożnej rozgrywanych w Polsce i na Ukrainie. Jednak w 2016 roku, w wyniku budowy nowej drogi, teren firmy uległ znacznemu pomniejszeniu, co ograniczyło liczbę stanowisk autobusowych.

Doświadczenia w ostatnich latach pokazują także zmiany w okolicy. Na przykład, między dworcami powstało rondo im. Stanisława Hojnowskiego oraz stacja paliw Avia z towarzyszącym sklepem Carrefour Express. W okolicy zrealizowano także budowę dyskontu Dino. Obecnie w dworcu pasażerowie mogą korzystać z małej poczekalni, ogólnodostępnej toalety oraz biura administracyjnego. Większa część budynku to warsztat obsługi autobusów, w którym zrealizowano szereg modernizacji. W wyniku rozwoju sieci połączeń Polonusa i wzrostu liczby przystanków, od sierpnia 2019 roku tomaszowskie PKS-y przestały kursować do Warszawy. Dodatkowo, w okolicach dworca powstały ścieżki rowerowe, które łączą go z dużymi osiedlami mieszkaniowymi takimi jak Niebrowem, przemycając idee mikromobilności i wygodnych połączeń w regionie.

Działalność społeczna

W 1953 roku, pracownicy przedsiębiorstwa PKS w Tomaszowie Mazowieckim podjęli się budowy parku nad rzeką Wolbórką, działając w czynie społecznym. Efektem ich pracy jest obecnie znany jako Park Miejski im. Solidarności, który stanowi największy park w mieście.

W tym samym roku załoga PKS-u zainicjowała także powstanie Banku Krwi, który miał na celu wsparcie ofiar wypadków drogowych. Ta inicjatywa pokazuje, jak ważne były działania przedsiębiorstwa na rzecz społeczności lokalnej.

Przez długie lata, PKS Tomaszów Mazowiecki pełnił rolę jednego z głównych organizatorów corocznego Dnia Dziecka w mieście, angażując się w działalność na rzecz dzieci i ich rodzin.

Wyróżnienia

W lat 80. XX wieku kierowcy tomaszowskiego przewoźnika otrzymywali liczne nagrody za wysoki poziom kultury jazdy oraz punktualność.

Wśród przyznawanych wyróżnień znajdowały się Złote Medale Wzorowego Kierowcy, które były dowodem uznania dla ich profesjonalizmu i zaangażowania.

---

Oceń: Dworzec autobusowy w Tomaszowie Mazowieckim

---