Antoni Jan Szymanowski, który przyszedł na świat 13 stycznia 1951 roku w Tomaszowie Mazowieckim, to postać o imponującej karierze w polskiej piłce nożnej. Jako obrońca, nie tylko występował na boisku, ale także zyskał uznanie jako reprezentant narodowy oraz trener piłkarski.
W trakcie swojej kariery sportowej reprezentował barwy znanych klubów, w tym Wisły Kraków, zdobywcę tytułu mistrza Polski, Gwardii Warszawa oraz belgijskiego Club Brugge. Jego osiągnięcia w piłce nożnej sprawiły, że stał się członkiem Klubu Wybitnego Reprezentanta, co potwierdza jego znaczenie w historii polskiego sportu.
Szymanowski ma na swoim koncie również sukcesy w reprezentacji Polski. Uczestniczył w dwóch mistrzostwach świata: w 1974 roku, kiedy drużyna zajęła 3. miejsce, a także w 1978 roku. Dodatkowo, dwukrotnie brał udział w turniejach olimpijskich – w 1972 roku zdobywając złoty medal, a w 1976 roku srebrny medal. Te osiągnięcia cementują jego status jako jednego z najwybitniejszych piłkarzy w polskiej historii.
Życiorys
Kariera klubowa
Antoni Szymanowski swoją przygodę z piłką nożną zainaugurował w 1963 roku, dołączając do juniorskiej drużyny Wisły Kraków. Już pięć lat później, w 1968 roku, postanowił podpisać profesjonalny kontrakt z tym klubem, co zaowocowało jego debiutem w najwyższej klasie rozgrywkowej. 27 października 1968 roku, na własnym boisku zagrał w meczu przeciwko GKS-owi Katowice, gdzie zmienił Janusza Sputę w 46. minucie, a mecz zakończył się bezbramkowym remisem. Szymanowski z Wisłą dwukrotnie triumfował w swoim sektorze w Pucharze Intertoto w latach 1969 oraz 1970.
Po zakończeniu sezonu 1969/1970, w którym rozegrał 41 meczów ligowych, opuścił klub, lecz w latach 1970–1972 przywdział barwy Gwardii Warszawa, gdzie wystąpił w 24 spotkaniach ligowych. Następnie powrócił do Wisły, będąc jednym z kluczowych zawodników. W 1973 roku jego drużyna zdobyła kolejne zwycięstwo w grupie w Pucharze Intertoto. Sukcesów nie brakowało, ponieważ w 1975 roku otrzymał tytuły Piłkarza Roku oraz Złotego Buta w plebiscycie „Sportu”. W sezonie 1975/1976 Wisła ukończyła rozgrywki na trzecim miejscu w ekstraklasie, a w sezonie 1977/1978 zdobyła mistrzostwo Polski, kiedy Szymanowski strzelił swoją jedyną bramkę w ekstraklasie. Miało to miejsce 26 listopada 1977 roku w meczu, który zakończył się remisem 1:1 z Widzewem Łódź, pokonując bramkarza Stanisława Burzyńskiego w 13. minucie. Po rozegraniu 160 meczów w barwach klubu, po raz kolejny opuścił drużynę.
W latach 1978–1981 znowu grał dla Gwardii Warszawa, zagrał 39 meczów, po czym wyjechał do Belgii, do klubu Eerste klasse – Club Brugge, z którym w sezonie 1982/1983 dotarł aż do finału Pucharu Belgii. Piłkarską karierę zakończył w 1984 roku, mając zaledwie 33 lata. Podczas swojej kariery w polskiej ekstraklasie rozegrał łącznie 264 mecze, zdobywając jedną bramkę, natomiast w belgijskiej lidze wystąpił w 51 meczach.
Kariera reprezentacyjna
Antoni Szymanowski przez dekadę 1970-1980 był członkiem reprezentacji Polski, w której zagrał 82 spotkania, zdobywając jedną bramkę. Debiutował 22 lipca 1970 roku w Szczecinie, gdzie Polska wygrała 2:0 z reprezentacją Iraku. Ostatni mecz w drużynie narodowej rozegrał 9 lipca 1980 roku w Bogocie, pokonując Kolumbię 4:1.
W 1972 roku znalazł się w drużynie przygotowanej przez Kazimierza Górskiego na turniej olimpijski w Monachium, gdzie ekipa zdobyła złoty medal, pokonując Węgrów w finale 2:1. Dwa lata później, po remisie 1:1 z Anglią na Wembley, Polska po 36 latach zakwalifikowała się na mistrzostwa świata. W 1974 roku na turnieju w RFN, gdzie Polacy zajęli trzecie miejsce, Szymanowski był istotnym graczem, biorącym udział w każdym z siedmiu spotkań.
W 1976 roku, po raz drugi znalazł się w składzie reprezentacji na turniej olimpijski, który odbył się w Montrealu. Podczas ćwierćfinałowego meczu z Koreą Północną, w 65. minucie strzelił jedyną swoją bramkę w kadrze, przyczyniając się do zwycięstwa 5:0. Polska dotarła do finału, gdzie przegrała z NRD 1:3, zdobywając srebrny medal, co w Polsce zostało odebrane jako porażka. W tym czasie trener Górski podał się do dymisji.
W 1978 roku, Jacek Gmoch, selekcjoner reprezentacji, powołał Szymanowskiego na mistrzostwa świata w Argentynie, które zakończyły się dla drużyny niepowodzeniem, ponieważ nie przeszli do kolejnej rundy po porażkach z Argentyną i Brazylią oraz zwycięstwie nad Peru.
Kariera trenerska
Po zakończeniu kariery piłkarskiej, Antoni Szymanowski zajął się trenowaniem drużyn. Szkoleniowiec prowadził takie zespoły jak Clepardię Kraków, Cracovię w latach 1985-1986 oraz CKS Czeladź w 1987 roku. Prowadził również reprezentację Polski juniorów U-16 i U-18 w latach 1997-2002. W okresie 1998-2001 pełnił funkcję koordynatora ds. młodzieży w Wiśle Kraków, a także był trenerem rezerw tego klubu w latach 2002-2004. Poziom wyzwania zwiększył, zostając asystentem trenera Górnika Zabrze w latach 2008-2009, a następnie powrócił na stanowisko trenera Przeboju Wolbrom w 2009 roku.
Życie prywatne
W 1974 roku Antoni Szymanowski ukończył V Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących w Nowej Hucie. Następnie, w 1988 roku, uzyskał tytuł magistra w zakresie wychowania fizycznego na Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Przez pewien czas pracował jako nauczyciel tego przedmiotu w szkole.
W 1976 roku związał się węzłem małżeńskim z Wandą Werbiłowicz, która była gimnastyczką sportową i trenowała w tym samym klubie. Para doczekała się trojga dzieci: córek Pauliny i Agnieszki oraz syna Grzegorza.
Warto również dodać, że młodszy brat Antoniego, Henryk, także odniósł sukcesy w piłce nożnej, grając w Wiśle Kraków oraz reprezentując Polskę na arenie międzynarodowej.
Występy w reprezentacji
W kontekście występów w drużynie narodowej, Antoni Szymanowski miał okazję pokazać swoje umiejętności w licznych meczach, zbierając doświadczenie na najwyższym poziomie.
Reprezentacja narodowa | Rok | Występy | Gole |
---|---|---|---|
Polska | |||
1970 | 3 | 0 | |
1971 | 2 | ||
1972 | 7 | ||
1973 | 13 | ||
1974 | 12 | ||
1975 | 10 | ||
1976 | 8 | 1 | |
1977 | 2 | 0 | |
1978 | 14 | ||
1979 | 8 | ||
1980 | 3 | ||
Razem | 82 | 1 |
W sumie, reprezentował Polskę w 82 meczach, zdobywając jednego gola. Jego kariera w kadrze narodowej trwała przez wiele lat, co pozwoliło mu na zdobycie wartościowych doświadczeń rywalizując z czołowymi drużynami.
Mecze w reprezentacji | |||||
---|---|---|---|---|---|
Lp. | Data | Miasto | Przeciwnik | Wynik | Rozgrywki |
1. | 22 lipca 1970 | Szczecin | Irak | 2:0 (0:0) | Mecz towarzyski |
2. | 6 września 1970 | Rostock | NRD | 5:0 (1:0) | |
3. | 22 października 1970 | Praga | Czechosłowacja | 2:2 (0:2) | |
4. | 27 listopada 1971 | Hamburg | RFN | 0:0 (0:0) | El. Euro 1972 |
5. | 8 grudnia 1971 | Izmir | Turcja | 1:0 (0:0) | |
6. | 16 kwietnia 1972 | Stara Zagora | Bułgaria | 3:1 (0:1) | El. LIO 1972 |
7. | 10 maja 1972 | Poznań | Szwajcaria | 0:0 (0:0) | Mecz towarzyski |
8. | 30 sierpnia 1972 | Ratyzbona | Ghana | 4:0 (1:0) | LIO 1972 |
9. | 1 września 1972 | Norymberga | NRD | 2:1 (1:1) | |
10. | 3 września 1972 | Ratyzbona | Dania | 1:1 (1:1) | |
11. | 6 września 1972 | Augsburg | ZSRR | 2:1 (0:1) | |
12. | 8 września 1972 | Norymberga | Maroko | 5:0 (3:0) | |
13. | 13 maja 1973 | Warszawa | Jugosławia | 2:2 (1:1) | Mecz towarzyski |
14. | 16 maja 1973 | Wrocław | Irlandia | 2:0 (1:0) | |
15. | 1 sierpnia 1973 | Toronto | Kanada | 1:3 (1:0) | |
16. | 3 sierpnia 1973 | Chicago | Stany Zjednoczone | 0:1 (0:0) | |
17. | 5 sierpnia 1973 | Los Angeles | Meksyk | 1:0 (0:0) | |
18. | 8 sierpnia 1973 | Monterrey | Meksyk | 1:2 (0:0) | |
19. | 10 sierpnia 1973 | San Francisco | Stany Zjednoczone | 0:4 (0:1) | |
20. | 12 sierpnia 1973 | New Britain | Stany Zjednoczone | 1:0 (0:0) | |
21. | 19 sierpnia 1973 | Warna | Bułgaria | 2:0 (1:0) | |
22. | 28 września 1973 | Chorzów | Walia | 3:0 (2:0) | El. MŚ 1974 |
23. | 10 października 1973 | Rotterdam | Holandia | 1:1 (1:1) | Mecz towarzyski |
24. | 17 października 1973 | Londyn | Anglia | 1:1 (0:0) | El. MŚ 1974 |
25. | 21 października 1973 | Dublin | Irlandia | 1:0 (1:0) | Mecz towarzyski |
26. | 15 czerwca 1974 | Stuttgart | Argentyna | 3:2 (2:0) | MŚ 1974 |
27. | 19 czerwca 1974 | Monachium | Haiti | 7:0 (5:0) | |
28. | 23 czerwca 1974 | Stuttgart | Włochy | 2:1 (2:0) | |
29. | 26 czerwca 1974 | Stuttgart | Szwecja | 1:0 (1:0) | |
30. | 30 czerwca 1974 | Frankfurt nad Menem | Jugosławia | 2:1 (1:1) | |
31. | 3 lipca 1974 | Frankfurt nad Menem | RFN | 1:0 (0:0) | |
32. | 6 lipca 1974 | Monachium | Brazylia | 1:0 (0:0) | |
33. | 1 września 1974 | Helsinki | Finlandia | 1:2 (1:1) | El. Euro 1976 |
34. | 4 września 1974 | Warszawa | NRD | 1:3 (1:2) | Mecz towarzyski |
35. | 7 września 1974 | Wrocław | Francja | 0:2 (0:2) | |
36. | 10 października 1974 | Poznań | Finlandia | 3:0 (2:0) | El. Euro 1976 |
37. | 13 listopada 1974 | Praga | Czechosłowacja | 2:2 (0:1) | Mecz towarzyski |
38. | 26 marca 1975 | Poznań | Stany Zjednoczone | 7:0 (4:0) | |
39. | 19 kwietnia 1975 | Rzym | Włochy | 0:0 (0:0) | El. Euro 1976 |
40. | 28 maja 1975 | Halle (Saale) | NRD | 1:2 (0:0) | Mecz towarzyski |
41. | 26 czerwca 1975 | Seattle | Stany Zjednoczone | 0:4 (0:2) | |
42. | 6 lipca 1975 | Montreal | Kanada | 1:8 (0:2) | |
43. | 9 lipca 1975 | Toronto | Kanada | 1:4 (1:4) | |
44. | 10 września 1975 | Chorzów | Holandia | 4:1 (2:0) | El. Euro 1976 |
45. | 8 października 1975 | Łódź | Węgry | 4:2 (3:1) | Mecz towarzyski |
46. | 15 października 1975 | Amsterdam | Węgry | 3:0 (1:0) | El. Euro 1976 |
47. | 26 października 1975 | Warszawa | Włochy | 0:0 (0:0) | |
48. | 24 marca 1976 | Chorzów | Argentyna | 1:2 (0:0) | Mecz towarzyski |
49. | 24 kwietnia 1976 | Lens | Francja | 2:0 (1:0) | |
50. | 6 maja 1976 | Ateny | Grecja | 1:0 (1:0) | |
51. | 11 maja 1976 | Bazylea | Szwajcaria | 2:1 (1:0) | |
52. | 18 lipca 1976 | Montreal | Kuba | 0:0 (0:0) | LIO 1976 |
53. | 22 lipca 1976 | Montreal | Iran | 3:2 (0:1) | |
54. | 25 lipca 1976 | Montreal | Korea Północna | 5:0 (1:0) | |
55. | 31 lipca 1976 | Montreal | NRD | 1:3 (0:2) | |
56. | 12 czerwca 1977 | La Paz | Boliwia | 1:2 (1:1) | Mecz towarzyski |
57. | 12 listopada 1977 | Wrocław | Szwecja | 2:1 (1:1) | |
58. | 22 marca 1978 | Luksemburg | Luksemburg | 1:3 (0:2) | |
59. | 5 kwietnia 1978 | Poznań | Grecja | 5:2 (4:0) | |
60. | 22 kwietnia 1978 | Łódź | Irlandia | 3:0 (0:0) | |
61. | 26 kwietnia 1978 | Warszawa | Bułgaria | 1:0 (0:0) | |
62. | 1 czerwca 1978 | Buenos Aires | RFN | 0:0 (0:0) | MŚ 1978 |
63. | 6 czerwca 1978 | Rosario | Tunezja | 1:0 (1:0) | |
64. | 10 czerwca 1978 | Rosario | Meksyk | 3:1 (1:0) | |
65. | 14 czerwca 1978 | Rosario | Argentyna | 2:0 (1:0) | |
66. | 18 czerwca 1978 | Mendoza | Peru | 1:0 (0:0) | |
67. | 21 czerwca 1978 | Mendoza | Brazylia | 1:3 (1:1) | |
68. | 30 sierpnia 1978 | Helsinki | Finlandia | 0:1 (0:0) | Mecz towarzyski |
69. | 6 września 1978 | Reykjavík | Islandia | 0:2 (0:1) | El. Euro 1980 |
70. | 11 października 1978 | Bukareszt | Rumunia | 1:3 (1:1) | Mecz towarzyski |
71. | 15 listopada 1978 | Wrocław | Szwajcaria | 2:0 (1:0) | El. Euro 1980 |
72. | 8 lutego 1979 | Tunis | Tunezja | 0:2 (0:0) | Mecz towarzyski |
73. | 4 kwietnia 1979 | Chorzów | Węgry | 1:1 (0:0) | |
74. | 18 kwietnia 1979 | Lipsk | NRD | 2:1 (0:1) | El. Euro 1980 |
75. | 2 maja 1979 | Chorzów | Holandia | 2:0 (1:0) | |
76. | 12 września 1979 | Lozanna | Szwajcaria | 0:2 (0:1) | |
77. | 26 września 1979 | Chorzów | NRD | 1:1 (0:0) | |
78. | 10 października 1979 | Kraków | Islandia | 2:0 (0:0) | |
79. | 17 października 1979 | Amsterdam | Holandia | 1:1 (0:1) | |
80. | 28 czerwca 1980 | São Paulo | Brazylia | 1:1 (0:1) | Mecz towarzyski |
81. | 2 lipca 1980 | Santa Cruz | Boliwia | 0:1 (0:0) | |
82. | 9 lipca 1980 | Bogota | Kolumbia | 1:4 (0:4) |
Sukcesy
Antoni Szymanowski osiągnął liczne sukcesy zarówno w swojej karierze klubowej, jak i reprezentacyjnej. Jego osiągnięcia na boisku pozostają w pamięci fanów i kibiców.
- wisła kraków – mistrzostwo polski: 1978,
- 3. miejsce w ekstraklasie: 1976,
- wygrana grupa w pucharze intertoto: 1969, 1970, 1973,
- club brugge – finał pucharu belgii: 1983,
- reprezentacyjne – 3. miejsce mistrzostw świata: 1974,
- mistrzostwo olimpijskie: 1972,
- wicemistrzostwo olimpijskie: 1976.
Odznaczenia i wyróżnienia
Antoni Szymanowski, znany z licznych osiągnięć, został uhonorowany różnorodnymi nagrodami, które podkreślają jego wkład w sport i społeczeństwo. Wśród najważniejszych odznaczeń należy wymienić:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi (1972),
- Złoty Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe,
- Srebrny Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe,
- Brązowy Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe,
- Piłkarz Roku oraz Złoty But w plebiscycie katowickiego „Sportu” z 1975 roku,
- Zaliczony do jedenastki stulecia PZPN na pozycji lewego obrońcy w 2019 roku.
Przypisy
- Poznaliśmy Reprezentację 100-lecia! Zobacz najlepszy zespół w historii Polski!. laczynaspilka.pl, 06.12.2019 r. [dostęp 06.12.2019 r.]
- Odznaczenia dla olimpijczyków. „Nowiny”. Nr 264, s. 2, 23.09.1972 r. [dostęp 26.03.2019 r.]
- 1977.11.26 Wisła Kraków – Widzew Łódź 1:1. historiawisly.pl. [dostęp 07.06.2018 r.]
- 1968.10.27 Wisła Kraków – GKS Katowice 0:0. historiawisly.pl. [dostęp 07.06.2018 r.]
- a b c Antoni Szymanowski. historiawisly.pl. [dostęp 07.06.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Jacek Nawrocki | Edward Skorek | Wiktor Musiał | Marcin Kuźba | Aleksandra Kapruziak | Klaudia Muchlada | Robert Milczarek | Maria Ciach | Janina Borkowska | Wiesław Gawłowski | Klaudiusz Ząbecki | Jarosław Sobczyński | Michał Błoński | Adam Banasiak | Stanisława Pietruszczak | Krzysztof Baran (ur. 1990) | Dawid Kubiak | Tomasz Śmiałek | Dariusz Daszkiewicz | Michał BąbosOceń: Antoni Szymanowski