Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Tomaszowie Mazowieckim

---

Historia

Do odzyskania niepodległości

W mieście Tomaszów Mazowiecki, od połowy XIX wieku intensywnie rozwijał się przemysł lekki. Jednakże przez długie 70 lat nie istniało szkolnictwo techniczne, co ograniczało możliwości kształcenia młodzieży. Fabryki tkanin oraz ich wykańczalnie rekrutowały pracowników wyższego szczebla bezpośrednio z krajów, z których pochodzili właściciele. Miejscowi młodzi ludzie byli zmuszeni do pracy bez żadnych kwalifikacji, zdobywając umiejętności głównie w warsztatach rzemieślniczych oraz jako robotnicy w fabrykach.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku pojawiła się nowa możliwość: lokalna władza rozpoczęła budowę systemu oświaty, który miał na celu kształcenie wysoko wykwalifikowanych pracowników przemysłowych. W 1922 roku utworzono Miejską Szkołę Dokształcającą Zawodową w Tomaszowie, która znalazła swoją siedzibę w kamienicy przy ulicy św. Antoniego 57. W tym czasie w budynku działało także Państwowe Seminarium Nauczycielskie. Jan Piotrowski, który zorganizował szkołę, potem pełnił funkcję jej dyrektora. Instytucja ta nieprzerwanie funkcjonowała aż do wybuchu II wojny światowej, koncentrując się wyłącznie na kształceniu chłopców.

Po II wojnie światowej

Miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną 18 stycznia 1945 roku. Nowe władze polskie powierzyły kierownictwo technikum Stefanowi Kiełbasińskiemu, co nastąpiło w momencie istotnej zmiany w funkcjonowaniu placówki. Przestała ona być jedynie szkołą nastawioną na kształcenie wyłącznie w przemyśle, a jej profil został rozszerzony o klasy usługowe. Od tego okresu zaczęły się również pierwsze nabory dziewcząt do szkoły.

W ciągu kilku lat po wojnie dyrekcja starała się o nowe budynki, które miały pomieścić warsztaty. Ostatecznie udało się przejąć budynki położone przy ul. Farbiarskiej 19/23 oraz dwa kolejne przy ulicy św. Antoniego 57 w latach 1948–1949. W 1946 roku szkoła kształciła 378 uczniów, w tym 119 dziewcząt. W latach 50. XX wieku oferta placówki wzbogaciła się o profil elektryczny, a szkoła zmieniła nazwę na „Państwowa Średnia Szkoła Zawodowa”. Zmieniała się również jej lokalizacja, przenosząc się do dawnej manufaktury Augspachów oraz do dwupiętrowego budynku przy ul. Armii Czerwonej 12, gdzie mieściły się nowoczesne warsztaty. W roku szkolnym 1952/1953 dyrektorem został Jan Gajda, a pod jego kierownictwem uczniowie mogli zdobywać kwalifikacje na kierunkach: tokarz, ślusarz oraz sprzedawca.

W 1982 roku na terenie szkoły powstała hala sportowa, a 27 listopada 1982 roku instytucji nadano imię obecnego patrona, Tadeusza Kościuszki, którego wybór odbył się w ramach plebiscytu wśród uczniów.

Po 1989 roku

Po śmierci dyrektora Dorociaka, przez blisko dekadę placówką zarządzał inżynier Andrzej Szymczak, który z sukcesem poszerzył ofertę szkoły o Technikum Hotelarskie, zyskujące szczególną popularność wśród uczennic. W latach 2000, kiedy dyrektorką została Grażyna Haraśna, Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 rozszerzył swoją strukturę o liceum kadetów, mające na celu kształcenie przyszłych kadry dla Wojska Polskiego. Od 2005 roku szkoła wprowadziła kierunki kształcenia dla informatyków oraz mechatroników.

W związku z dynamicznymi zmianami na rynku pracy, zamknięto nabór do technikum mechanicznego, które przez długi okres było kluczowym profilem kształcenia. W 2012 roku zakończono budowę nowoczesnego kompleksu szkolnego, wzbogacając infrastrukturę o 18 nowych pracowni zawodowych, takich jak mechatronika, teleinformatyka, elektronika, elektryka oraz spawalnictwo. Nowe obiekty połączono z istniejącymi, tworząc wygodne oszklone łączniki. Utworzono również kryte boisko szkolne z nawierzchnią tartanową.

Podczas rekrutacji w 2019 roku klasa o profilu technik informatyk przyciągnęła największą uwagę w Tomaszowie Mazowieckim, na każde miejsce ubiegało się aż 15 kandydatów.

Współpraca międzynarodowa

Od początku lat 90. Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 w Tomaszowie Mazowieckim współpracuje z jedną z największych szkół w holenderskim Helmond – ROC Ter AA. Ta wielowymiarowa współpraca regularnie obejmuje wizyty studyjne, które angażują zarówno uczniów, jak i nauczycieli z obu placówek edukacyjnych.

Warto również podkreślić, że szkoła bierze udział w unijnym programie „Wiedza Edukacja Rozwój”. W listopadzie 2019 roku miała miejsce wizyta uczniów oraz uczennic ZSP 1, którzy udali się do portugalskiej Escola Secundária w Barcelos, co zaowocowało wymianą doświadczeń i kulturalnym wzbogaceniem uczestników.

W ramach projektu „Europejska jakość Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Tomaszowie Mazowieckim – wzmacniamy kompetencje językowe i zawodowe nauczycieli”, nasi nauczyciele mieli okazję doskonalić swoje umiejętności językowe w Cambridge w Wielkiej Brytanii w 2017 roku.

Również we wrześniu 2021 roku uczniowie oraz uczennice uczestniczyli w mobilności edukacyjnej, przebywając we włoskim Foligno, dzięki unijnemu programowi „Ponadnarodowa Mobilność Uczniów”. Pod koniec 2021 roku, w listopadzie i grudniu, dwie grupy uczniów miały możliwość doskonalenia swoich umiejętności w Hiszpanii, dokładnie w Sewilli i Maladze, biorąc udział w kolejnym etapie szkoleń.

Tomaszowscy kadeci

Od połowy 2014 roku, gdy klasy o profilu obronnym zyskały na znaczeniu, instytucja ta zainicjowała współpracę z 25 Brygadą Kawalerii Powietrznej. Uczniowie tej szkoły regularnie uczestniczą w szkoleniach organizowanych na terenie tomaszowskiej jednostki wojskowej. Podczas codziennych obowiązków oraz na uroczystościach miejskich, odzwierciedlają dumę szkoły w mundurach kadetów.

W 2017 roku Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 zyskał przywilej wpisania do grona 58 placówek, które posiadają certyfikowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej klasy mundurowe. Szkoła jest członkiem Związku Polskich Spadochroniarzy, lokalnie reprezentowanego przez płk. rez. Adama Grelę, byłego dowódcę wspomnianej brygady.

Organizacja ta koordynuje różnorodne szkolenia dla kadetów, w tym także skoki spadochronowe, co istotnie wzbogaca ich doświadczenie. W dniu 22 maja 2023 roku, w miejscu symbolicznym – przed Pomnikiem Czynu Powstańczego na Górze Świętej Anny, uczniowie klas mundurowych odebrali repliki historycznych proporców przedwojennych polskich korpusów kadeckich. Uroczystość ta miała miejsce w 102. rocznicę zmagań przeddwojennych kadetów w III powstaniu śląskim.

Tomaszowscy kadeci zasłużyli się także w 2022 roku, gdy znaleźli się w gronie czterech szkół w Polsce, które dostarczyły największą liczbę absolwentów ochotniczo wcielających się do różnych rodzajów służby wojskowej. Od 14 grudnia 2023 roku szkoła ma również dostęp do nowoczesnej wirtualnej strzelnicy, co dodatkowo podnosi jakość kształcenia.

Dyrektorzy szkoły od 1922 roku

W historii Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Tomaszowie Mazowieckim, znaczącą rolę odgrywali różni dyrektorzy. Ich wkład w rozwój placówki jest nieoceniony. Przez wiele lat, kierując szkołą, przyczyniali się do kształtowania jej wizerunku oraz jakości nauczania.

• Jan Piotrowski,
• Stefan Kiełbasiński,
• Jan Gajda,
• Ireneusz Gałecki,
• Jan Dorociak,
• Andrzej Szymczak,
• Grażyna Haraśna,
• Ryszard Rupniewski,
• Dariusz Kwiatkowski.

Znani absolwenci

W historii Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Tomaszowie Mazowieckim można znaleźć wielu znakomitych absolwentów, którzy zdobyli uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą. Oto kilka wybitnych postaci:

• Bogusław Mec – znany kompozytor i piosenkarz, którego twórczość kulturowa wykracza daleko poza granice naszego kraju,
• Jan Józwik – panczenista, któremu udało się zapisać swoje nazwisko w kartach historii, jako olimpijczyk z Lake Placid w 1980 roku,
• Wanda Panfil – utalentowana biegaczka, która odnosiła sukcesy w wielu prestiżowych maratonach na całym świecie, reprezentując nasz kraj na igrzyskach olimpijskich,
• Zbigniew Zieliński – znakomity siatkarz, członek Reprezentacji Polski, wicemistrz Europy oraz zdobywca Pucharu CEV,
• Jaromir Radke – panczenista, który jako dwukrotny olimpijczyk (Albertville 1992 oraz Lillehammer 1994) oraz 26-krotny mistrz w rywalizacji krajowej zdobył uznanie w świecie sportu,
• Włodzimierz Gawęda – były zastępca komendanta Służby Ochrony Państwa w latach 2019—2024,
• Artur Ostrowski – polityk, poseł na Sejm RP, który wpływa na życie społeczne i polityczne kraju.

Każdy z tych absolwentów wniósł coś wyjątkowego do swojej dziedziny, inspirując kolejne pokolenia uczniów i mieszkańców Tomaszowa Mazowieckiego.

---

Oceń: Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Tomaszowie Mazowieckim

---