Tomtex

---

Historia

Nie mylić z Dawidem Bornsteinem, fabrykantem. Obszary związane z wcześniejszą fabryką wełny Zusmana Bronsteina, która później stała się znana jako „Tomtex”.

Prywatna fabryka

W 1857 roku, w podtomaszowskich Starzycach, nad rzekami Czarną i Piasecznicą, powstała firma założona przez Zusmana Bornsteina. Podobnie jak w przypadku zakładu innego znaczącego przemysłowca z Tomaszowa, Hila Landsberga, pierwsze istotne budynki fabryczne usytuowano w pobliżu rzek, które dodatkowo spiętrzono w Stawie Starzyckim, aby zwiększyć ich moc. Woda była kluczowym elementem napędowym dla maszyn, zwłaszcza że fabrykę w Starzycach zelektryfikowano dopiero tuż przed wybuchem I wojny światowej, co miało miejsce 60 lat po jej założeniu. Wprowadzenie energii elektrycznej uniezależniło produkcję od rzeki, mimo że nadal odprowadzano do niej odpady poprodukcyjne. W 1913 roku w zakładzie pracowało 350 robotników, a wartość wyrobów wyniosła 1 milion rubli. W połowie 1914 roku liczba czynnych krosien wynosiła 105, a wrzecion – 4700, co zwiększyło zatrudnienie o osiemdziesięciu pracowników. Po śmierci Zusmana Bornsteina w 1911 roku, jego spadkobiercy stworzyli przemysłowo-handlową firmę pod nazwą „Starzycka Fabryka Sukna i Kortów”.

Uspołecznienie i rozbudowa

Po zakończeniu II wojny światowej, w wyniku nacjonalizacji przemysłu, zakład zmienił nazwę na „Zakłady Przemysłu Wełnianego „Tomtex” im. Marcelego Nowotki”. Następnie obiekt znacznie rozbudowano, dodając nowe hale w kierunku drogi do Łodzi, a także biurowiec, szkoły oraz bursę dla uczennic spoza Tomaszowa. Do 2002 roku przy zakładzie funkcjonowało technikum włókiennicze oraz zasadnicza szkoła zawodowa, które przekształcono w Liceum Plastyczne im. Stanisława Wyspiańskiego – jedną z dwóch szkół artystycznych w mieście.

Stan obecny

Obecnie przedsiębiorstwo ZPW „Tomtex” kontynuuje swoją działalność, zajmując się głównie produkcją tkanin wełnianych oraz mieszankowych, które łączą wełnę z innymi typami włókien. Warto jednak zauważyć, że zakres produkcji uległ znacznemu ograniczeniu w porównaniu do działalności sprzed lat.

W latach 90. XX wieku, część obszaru, na którym niegdyś znajdowały się zakłady „Tomtex”, została sprzedana pod nową inwestycję – grecką fabrykę przekąsek „Star Foods”, a także kilka mniejszych lokalnych przedsiębiorstw. Jednak, zmiany w tej okolicy nie zakończyły się tylko na tym.

Od początku XXI wieku, po sprzedaży fabryki „Star Foods”, teren byłych zakładów przemysłu wełnianego przeszedł kolejny etap transformacji, ponieważ na jego miejscu powstała nowa fabryka PepsiCo. Dziś, amerykański gigant produkuje tam popularne chrupki Cheetos, co stanowi znaczący element nowoczesnej gospodarki lokalnej.

---

Oceń: Tomtex

---