Koło Polskiego Towarzystwa Historycznego w Tomaszowie Mazowieckim

---

Historia koła

Koło Polskiego Towarzystwa Historycznego w Tomaszowie Mazowieckim zostało założone w latach pięćdziesiątych XX wieku. Pierwszym prezesem tej organizacji był Jan Piotr Dekowski, który wówczas pełnił rolę kustosza w tomaszowskim muzeum. Funkcje sekretarza oraz skarbnika objął Włodzimierz Rudź, pracujący w tomaszowskim Archiwum. W roku 1967 posadę prezesa objął Jan Lewandowski, znany jako nauczyciel oraz historyk. Niestety, w kolejnych latach działalność Koła została zawieszona.

Reaktywacja Koła

Dnia 11 października 1982 roku, Koło PTH w Tomaszowie Mazowieckim wznowiło swoją działalność dzięki inicjatywie Ryszarda Kotewicza, który wtedy pełnił funkcję kierownika lokalnego muzeum. Działalność ta została zrealizowana we współpracy z Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim oraz Muzeum im. Tomasza hr. Ostrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim. Efektem tej współpracy było wydanie pięciu zeszytów Tomaszowskiego Słownika Biograficznego.

Koło odgrywa aktywną rolę w organizacji wystaw oraz sesji naukowych. W czasie minionej kadencji, trwającej od 2006 do 2009 roku, Koło współorganizowało wiele seminariów dotyczących ważnych rocznic, takich jak: 190 rocznica śmierci Tomasza hr. Ostrowskiego, 220-lecie Tomaszowa Mazowieckiego, a także 90. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Zorganizowano również uroczystość upamiętniającą dr. hab. Ryszarda Kotewicza oraz odczyt dr. Marka Dutkiewicza, który dotyczył prac sondażowo-ekshumacyjnych na terenie Katynia w latach 1994-1995.

Corocznie, 1 listopada, członkowie Koła biorą aktywny udział w kweście na cmentarzu, mającej na celu ratowanie grobów zasłużonych tomaszowian. Składają oni bukiety kwiatów w czasie uroczystości patriotyczno-religijnych, które odbywają się z okazji Świąt: 3 maja oraz 11 listopada. Aktywna współpraca członków Koła odbywa się z Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim oraz jego Oddziałem w Tomaszowie Mazowieckim, Muzeami w Tomaszowie Mazowieckim i Gałkowie Dużym, Skansenem Rzeki Pilicy oraz lokalnymi władzami miasta i powiatu tomaszowskiego, a także Komitetem Opieki nad Grobami Zasłużonych Tomaszowian.

Obecnie w Kole działa 20 członków, a jego prezesem jest dr Andrzej Wróbel.

Prezesi i wiceprezesi od czasu reaktywacji Koła

• Ryszard Kotewicz, który pełnił funkcję prezesa od marca 1983 r. do czerwca 1987 r.,
• Jerzy Wojniłowicz, prezes od czerwca 1987 r. do czerwca 2003 r.,
• Andrzej Kędzierski, prezes od czerwca 2003 r. do grudnia 2005 r.,
• Andrzej Wróbel, wiceprezes od czerwca 2003 r. do czerwca 2006 r., a następnie prezes od grudnia 2006 r.,
• Jan Wojtkiewicz, wiceprezes od marca 1983 r. do maja 1984 r.,
• Andrzej Woskowski, wiceprezes od maja 1984 r. do kwietnia 1992 r.,
• Marian Witek, wiceprezes od kwietnia 1992 r. do lutego 2003 r.,
• Jolanta Wawrzeńczyk, wiceprezes od czerwca 2006 r.,
• Małgorzata Pakuła, wiceprezes od czerwca 2009 r.

Zmarli Członkowie

• Czesław Cyniak,
• Jan Piotr Dekowski,
• Józef Jastrzębski,
• Stefan Jerzy Jener,
• Ryszard Kotewicz,
• Andrzej Krzysztof Łuczak,
• Czesław Ogórek,
• Małgorzata Pakuła,
• Włodzimierz Rudź,
• Marian Witek,
• Antoni Woskowski,
• Stanisław Zakrzewski,
• Piotr Zwoliński – zaginiony w 2010 roku w Kazachstanie.

Wybrane publikacje Koła PTH w Tomaszowie Mazowieckim

W bibliotece Koła Polskiego Towarzystwa Historycznego w Tomaszowie Mazowieckim znajduje się wiele istotnych publikacji, które stanowią cenne źródła wiedzy o regionie. Oto niektóre z nich:

• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 1, wydany w Tomaszowie Mazowieckim w 1994 roku,
• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 2, opublikowany w Tomaszowie Mazowieckim w 1997 roku,
• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 3, ukazujący się w Tomaszowie Mazowieckim w 1999 roku,
• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 4, wydany w Tomaszowie Mazowieckim w 2001 roku,
• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 5, który pojawił się w Tomaszowie Mazowieckim w 2003 roku,
• Tomaszowski słownik biograficzny, zeszyt 6, opublikowany w Tomaszowie Mazowieckim w 2010 roku,
• Jerzy Wojniłowicz, Prasa tomaszowska 1907-1997. Katalog wystawy, wydany w Tomaszowie Mazowieckim w 1998 roku,
• Jerzy Wojniłowicz, Spis szkół i nauczycieli w Tomaszowie Mazowieckim w roku szkolnym 1938/39, opublikowany w 1998 roku, ISBN 83-902722-2-9,
• Krzysztof Tomasz Witczak, Słownik biograficzny Żydów tomaszowskich, wydany w Łodzi oraz Tomaszowie Mazowieckim w 2010 roku,
• Historia Tomaszowa Mazowieckiego w źródłach archiwalnych, pod redakcją Macieja Hubki, Michała Ordaka i Andrzeja Wróbla, publikacja z 2010 roku w Tomaszowie Mazowieckim.

---

Oceń: Koło Polskiego Towarzystwa Historycznego w Tomaszowie Mazowieckim

---