Janina Krygier, znana również pod pseudonimem Woynowska, urodziła się 10 listopada 1903 roku w Tomaszowie Mazowieckim. Była ona znaczącą postacią w polskim życiu społecznym i edukacyjnym.
Jej działalność koncentrowała się przede wszystkim na pracy harcerskiej, w której zyskała uznanie jako czerwonokrzyska i nauczycielka. Janina Krygier dawała przykład zaangażowania i pasji, co przyniosło jej miejsce w historii Polski jako członkini Związku Walki Zbrojnej.
Zmarła 29 lipca 1989 roku, pozostawiając po sobie bogatą spuściznę cennych działań społecznych i edukacyjnych.
Życiorys
Janina Krygier, będąca córką Leona i Walerii, miała niezwykłe życie pełne zaangażowania i poświęcenia. Już w 1917 roku zdecydowała się dołączyć do Związku Harcerstwa Polskiego, co otworzyło przed nią wiele możliwości. Szybko stała się komendantem hufca żeńskiego w Tomaszowie Mazowieckim, wykazując się umiejętnościami przywódczymi, które były rzadkością wśród kobiet w jej wieku. W 1927 roku, gdy miała tylko 24 lata, awansowała na harcmistrza, co w tym czasie było szczególnym osiągnięciem. Jednocześnie rozpoczęła pracę jako nauczycielka w tomaszowskiej Szkole Powszechnej nr 10.
Jej zaangażowanie w harcerstwo nie zatrzymało się na tym etapie. Janina była oboźną Chorągwi Łódzkiej ZHP na zlocie w Spale w 1935 roku oraz od 1938 roku aktywnie działała w Pogotowiu Harcerek. Niestety, w 1939 roku, po rozpoczęciu niemieckiej okupacji, została pozbawiona możliwości wykonywania zawodu nauczycielki w szkole. Dzięki wsparciu środowiska lekarskiego udało jej się jednak znaleźć pracę w Polskim Czerwonym Krzyżu, gdzie zjednoczyła wokół siebie grupę harcerek. Działały one na rzecz jeńców wojennych, wspierając rodziny poległych oraz odnajdując groby wojenne.
Janina posiadała okupacyjną przepustkę, co pozwoliło jej dotrzeć do różnych miejsc odosobnienia, gdzie nielegalnie przekazywała informacje rodzinom o zaginionych. 9 grudnia 1939 roku przyłączyła się do Związku Walki Zbrojnej, gdzie działała pod pseudonimem Woynowska. Czynnie wspierała komunikację między organizacjami lokalnymi a ich kierownictwem w Warszawie, zajmując się transportem poczty oraz zdekonspirowanych członków ruchu oporu.
Jej wolność nie trwała długo; 13 sierpnia 1940 roku została aresztowana i umieszczona w więzieniu przy ulicy św. Antoniego 10. Wkrótce po tym, razem z siostrą, trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie odegrała kluczową rolę jako współorganizatorka konspiracyjnej drużyny harcerskiej „Mury”.
Po zakończeniu II wojny światowej, 19 maja 1945 roku, Janina powróciła do swojego rodzinnego Tomaszowa Mazowieckiego, gdzie podjęła pracę jako nauczycielka w Szkole Podstawowej nr 5. Równocześnie prowadziła zajęcia w domu kultury, a po przejściu na emeryturę pełniła obowiązki bibliotekarki w szkole. Jako członkini międzynarodowej drużyny harcerskiej „Mury”, organizowała zjazdy dla jej członków, pozostając aktywna w życiu harcerskim przez wiele lat.
Niestety, życie Janiny zakończyło się tragicznie w wyniku wypadku drogowego. Została pochowana na cmentarzu przy ulicy Smutnej w Tomaszowie Mazowieckim, pozostawiając za sobą niezatarte ślady w sercach tych, których inspirowała swoim poświęceniem i pasją.
Odznaczenia
Janina Krygier to postać niezwykle wyróżniająca się w swoim dorobku. Otrzymała szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jej zaangażowaniu oraz zasługach na rzecz społeczeństwa.
W gronie wyróżnień, które otrzymała, znajdują się:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
- Krzyż Oświęcimski,
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”,
- Odznaka Grunwaldzka,
- Złota Odznaka ZNP.
Przypisy
- a b c Tomaszowianki w Ravensbrück (w 76. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego dla kobiet) - Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim [online], Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim im. Antoniego hr. Ostrowskiego, 30.04.2021 r. [dostęp 30.03.2022 r.]
- a b c d e f Barbara Kobacka, Polski Czerwony Krzyż w Tomaszowie Mazowieckim, Miejska Biblioteka Publiczna w Tomaszowie Mazowieckim, Tomaszów Mazowiecki, 2010, s. 53–54, ISBN 839283413-5
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jerzy Adamski (polityk) | Józef Łokietek | Mirosław Kukliński | Cezary Krawczyk | Symcha Flapan | Czesław Tesz | Jan Edmund Reyman | Emanuel Mink | Zofia Czekalska | Leon Rubinsztein | Władysław Strzelecki (działacz) | Teresa Wrzesińska | Sławomir Piechota | Rafał Zagozdon | Marian Kuliński | Jan Palczewski | Oskar Lange | Lidia Ciołkoszowa | Feiga Talman | Henryk PiaseckiOceń: Janina Krygier