Krzysztof Karoń

---

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Krzysztof Karoń przyszedł na świat 3 lutego 1955 roku w Tomaszowie Mazowieckim, w rodzinie, która miała silne tradycje pedagogiczne. W młodości przeniósł się do Warszawy, gdzie ukończył naukę w szkole średniej. Posiadał przynajmniej tytuł magistra architektury lub historii sztuki, a swoją pasją i wiedzą dzielił się poprzez wykłady z zakresu architektury. W kwestiach osobistych Karoń preferował trzymanie się z dala od publicznego zainteresowania, sugerując, aby uwagę kierować głównie na podjęte przez niego tematy debat.

Działalność poligraficzna

Od początku lat 90. XX wieku angażował się w produkcję i projektowanie materiałów poligraficznych w Firmie A.R. KARO, która specjalizowała się w realizacji różnych projektów wydawniczych. W 1994 roku rozpoczął współpracę z firmą KAROŃ Lettero Zakład Produkcyjny Sp. z o.o., uznaną za producenta profesjonalnych urządzeń do oceny kolorów. Na swoim koncie miał również dwie istotne publikacje książkowe dotyczące grafiki i poligrafii: Color management: teoria i praktyka (Warszawa, 1998) oraz Techniki druku i komputer (Warszawa, 2000). W początkowych latach XXI wieku otworzył kawiarnię o nazwie Kultura, która obok gastronomii zapewniała także usługi poligraficzne.

Działalność publicystyczna

W około 2010 roku stworzył stronę internetową o nazwie „World Museum” (historiasztuki.com.pl), na której systematycznie publikował swoje opracowania związane z historią sztuki i kulturą. Dnia 25 marca 2011 roku zainicjował kanał na YouTube zatytułowany Historia Sztuki 2011, przekształcony później w program edukacyjny o szerokim zakresie społecznym. Na początku publikował głównie nieme prezentacje dotyczące dorobku artystycznego znanych twórców oraz kluczowych kwestii historyczno-artystycznych. 21 stycznia 2016 roku na kanale pojawił się pierwszy film z jego wizerunkiem i głosem, dotykający tematyki Altero Spinellem, będący jednocześnie 21. wykładem z serii „Program wiedzy społecznej”, zaprojektowanym jako program edukacyjny dla uczniów szkół średnich. Program ten omawia różnorodne zagadnienia społeczne, ukazując je poprzez pryzmat filozofii, religii, socjologii, antropologii, historii, ekonomii oraz psychologii. Około 2017 roku stworzył stronę „Program Wiedzy Społecznej” (wiedzaspoleczna.pl), na której umieszczał materiały związane z swoją publicystyką.

W 2018 roku opublikował swoją monografię „Historia antykultury”, która została doceniona w 2019 roku nagrodą Polsko-Amerykańskiej Fundacji Edukacji i Rozwoju Ekonomicznego oraz nominacją do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza. W ostatnich latach, Karoń aktywnie angażował się w dyskusje w mediach, głównie internetowych, na temat zagrożeń związanych z ideologią marksizmu. Brał udział w programach telewizyjnych takich jak Media Narodowe, wRealu24, wPolsce.pl oraz PCh24. W listopadzie 2022 roku udzielił swojego ostatniego wywiadu, w którym zapowiedział publikację drugiej książki. Zmarł 22 kwietnia 2023 roku w Warszawie w wyniku choroby nowotworowej.

Poglądy i reakcje

Krzysztof Karoń wyraźnie określił się jako dogmatyk, przyjmując życie społeczne za kluczowy element w kontekście wychowania oraz samorealizacji. Jego zdaniem, współczesne czasy są świadkami upadku kultury, a podstawową przyczyną tego stanu rzeczy jest odejście od moralności, której fundamentem jest chrześcijaństwo, w szczególności katolicyzm.

W swojej analizie podkreślał, że kluczowym źródłem konfliktów społecznych jest naturalna skłonność człowieka do kradzieży. W związku z tym uznał, że skuteczne wychowanie kulturowe jest niezbędne do przezwyciężenia tej skłonności, a przyswojenie norm moralnych jest absolutnie kluczowe do realizacji ideałów związanych z wzajemnym poszanowaniem w społeczeństwie.

Karoń twierdził, że ostatecznym celem wychowania powinna być umiejętność wykonywania pracy pożytecznej pożytkującej na rzecz innych, co stanowi etos pracy. W swoich badaniach skupiał się na analizie różnych form zniewolenia, jednocześnie krytykując wszystkie formy ustroju, w tym komunizm, socjalizm oraz kapitalizm.

W swoich rozważaniach wyrażał krytykę wobec powszechnych interpretacji idei społecznych, wskazując na szereg oczywistych faktów, które jego zdaniem nie były dostrzegane, takich jak:

• człowiek nie rodzi się dorosły i wymaga wychowania,
• dziećmi nie przymusi się same do nauki,
• człowiek nie jest z natury dobry,
• wolność bez dóbr to tylko pusta deklaracja,
• dobra nie powstają same,
• transakcja, w której jedna strona nie uzyskuje dobra ekwiwalentnego, zawsze może być traktowana jako kradzież.

Krytyka marksizmu zajmowała centralne miejsce w jego poglądach, uznając go za fundament procesu demoralizacji, który określał mianem antykultury. Analizując kulturowe aspekty związane z marksiźmem, podkreślał, że od czasów powstania szkoły frankfurckiej, ich celem jest zniszczenie etosu pracy i instytucji, które mogą go odbudować, zwłaszcza Kościoła. W jego opinii, tylko poprzez te działania mogliby stworzyć nowy proletariat, gotowy do wsparcia ich dążeń do władzy.

W jego ocenie, ruch LGBT był jednym z narzędzi antykulturowych, które wytykał jako ideologię dążącą do zniszczeń kulturowych. Krytyka współczesnych tendencji Unii Europejskiej również znalazła swoje miejsce w jego opiniach, w których postrzegał ten projekt jako odzwierciedlenie założeń spisanych w Manifestie z Ventotene.

Karoń rozwijał własną teorię, w której definiował wyższe sfery psychiki jako „ukulturowienie” człowieka. Uważał, że satysfakcja psychiczna stanowi inny rodzaj doświadczenia niż przyjemność zmysłowa, mimo że towarzyszy im podobna reakcja dopaminowa w organizmie. To właśnie różnice te sprawiają, że człowiek, w przeciwieństwie do zwierząt, ma unikalne możliwości psychiczne, które mogą być rozwijane, a >zmuszenie do kradzieży nie jest jedynym możliwym wynikiem instynktów biologicznych.

Krzysztof Karoń przekonywał, że prawdziwy rozwój człowieka wymaga opanowania umiejętności, które prowadzą do współpracy w społeczności, gdzie nie dokonuje się wzajemnego okradania. Proces ten stoi jednak w opozycji do biologicznej zasady nieprzyjemności, która narzuca oszczędzanie energii. Tylko przez odpowiednie wychowanie, prowadzone przez dojrzałą osobę, młody człowiek może uzyskać odpowiednie nagrody psychiczne.

Dodatkowo Karoń zauważył, że dążenie do zwracania na siebie uwagi oraz pragnienie bycia podziwianym nie zawsze należy traktować pozytywnie. Ten mechanizm może również prowadzić do przejawów agresji, przemocy czy zastraszenia, co napotyka się na różne formy przemocowego przyciągania uwagi, przy jednoczesnym odczuwaniu przyjemności.

Karoń dochodził do wniosku, że kultury należy postrzegać jako złożone zjawiska, które mogą być zarówno „dobre, jak i „złe”. W jego opinii, marksizm oraz ruch LGBT i współczesna sztuka przyczyniają się do powstawania antykultury, która celowo dąży do zatrzymania ludzkości w rozwoju, skutkując wykorzystywaniem społeczeństw produkujących dobra, bez ponoszenia odpowiedzialności za ich produkcję, co sprowadza się do pasożytnictwa.

Opinie krytyków podważają jego poglądy, często oskarżając go o prymitywizm i tendencyjność, co prowadzi do braku spójności w jego analizach oraz posługiwanie się stereotypami.

Publikacje

W dorobku Krzysztofa Karonia znajduje się szereg znaczących publikacji, które odzwierciedlają jego zainteresowania oraz wkład w różne dziedziny wiedzy. Oto lista jego książek oraz artykułów:

• 1998: Color management: teoria i praktyka (Warszawa; ISBN 83-87983-00-4),
• 2000: Techniki druku i komputer (Warszawa; ISBN 83-87983-01-2),
• 2016: Infantylizm krytyczny. Uwagi o reformie oświaty, „Arcana” nr 129,
• 2017: Historia współczesnego marksizmu, „Arcana” nr 135,
• 2019: Historia antykultury 1.0: podstawy wiedzy społecznej (Warszawa; ISBN 978-83-951952-1-1).

Nagrody i wyróżnienia

W 2019 roku Krzysztof Karoń otrzymał wyróżnienie Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza za swoje dzieło pt. Historia antykultury.

---

Oceń: Krzysztof Karoń

---